آوارگی بنی‌اسرائیل (قرآن)یکی از آوارشدگان که در قرآن کریم از آنها یادشده است، بنی‌اسرائیل است. در این مقاله آیات مرتبط با آوارگی بنی‌اسرائیل معرفی می‌شوند. ۱ - پیمان خدا از بنیاسرائیلپيمان گرفتن خداوند از بنی‌اسرائیل براى آواره نساختن يكديگر از ديارشان: «و اذ اخذنا میثقکم لاتسفکون دماءکم و لا تخرجون انفسکم من دیرکم...؛و هنگامي را كه از شما پيمان گرفتيم كه خون يكديگر نريزيد، و يكديگر را از سرزمين خود بيرون نكنيد....» ۲ - آوارگی توسط بنیاسرائیلاقدام بنى‌اسرائيل به آواره‌سازى همديگر به‌رغم مفاد پیمان الهى: «ثم انتم هؤلاء تقتلون انفسکم و تخرجون فریقا منکم من دیرهم...؛اما اين شما هستيد كه يكديگر را به قتل مي‌رسانيد، و جمعي از خودتان را از سرزمينشان بيرون مي‌كنيد....» ۳ - آوارگی در بيابان تيهنىاسرائيل، سرگردان و آواره در بیابان تیه، به مدّت چهل سال: «قال فانها محرمة علیهم اربعین سنة یتیهون فی الارض...؛خداوند (به موسي) فرمود: اين سرزمين تا چهل سال بر آنها ممنوع است (و به آن نخواهند رسيد) پيوسته در زمين سرگردان خواهند بود ....» ۴ - آوارگی توسط دشمنرانده شدن بنى‌اسرائيل از محلّ سكونت خويش به وسيله دشمنانشان: «... قالوا و ما لنا الا نقتل فی سبیل الله و قد اخرجنا من دیرنا و ابنائنا...؛... گفتند: چگونه ممكن است در راه خدا پيكار نكنيم، در حالي كه از خانه ها و فرزندانمان رانده شده ايم....» ۵ - آوارگی توسط فرعونتصمیم فرعون به آواره ساختن بنى‌اسرائيل از سرزمین خود: «فاراد ان یستفزهم من الارض...؛(فرعون) تصميم گرفت همه آنها را از آن سرزمين ريشه كن كند....» ۶ - نتیجه آوارگی بنیاسرائیلاخراج از وطن و اسارت فرزندان بنی اسرائیل (زمان طالوت )عامل تحریک آنان به پیکار برضد متجاوزان : «الم تر الی الملا من بنی اسرءیل من بعد موسی اذ قالوا لنبی لهم ابعث لنا ملکا نقـتل فی سبیل الله قال هل عسیتم ان کتب علیکم القتال الا تقـتلوا قالوا وما لنا الا نقـتل فی سبیل الله وقد اخرجنا من دیـرنا وابنائنا...؛آيا مشاهده نكردي جمعي از بني اسرائيل را بعد از موسي، كه به پيامبر خود گفتند: زمامدار (و فرماندهي) براي ما انتخاب كن! تا (زير فرمان او) در راه خدا پيكار كنيم. پيامبر آنها گفت: شايد اگر دستور پيكار به شما داده شود، (سرپيچي كنيد، و) در راه خدا، جهاد و پيكار نكنيد! گفتند: چگونه ممكن است در راه خدا پيكار نكنيم، در حالي كه از خانه ها و فرزندانمان رانده شده ايم....» ۷ - عوامل آوارگی بنیاسرائیلعوامل آوارگی بنی‌اسرائیل که در قرآنذکر شده است، عبارتند از: ۷.۱ - سرپیچی از فرمان خداسرپیچی بنی اسرائیل از فرمان موسی علیه‌السلام عامل آوارگی آنان در بیابانها: «قالوا یـموسی انا لن ندخلهآ ابدا... فقـتلا انا هـهنا قـعدون • قال فانها محرمة علیهم اربعین سنة یتیهون فی الارض...؛(بني اسرائيل) گفتند اي موسي تا آنها در آنجا هستند ما هرگز وارد آن نخواهيم شد ... (با آنان) جنگ كنيد، ما همينجا نشسته ايم!!خداوند (به موسي) فرمود: اين سرزمين تا چهل سال بر آنها ممنوع است (و به آن نخواهند رسيد) پيوسته در زمين سرگردان خواهند بود ....» برداشت فوق بر این اساس است که جمله «فانها محرمه...» تفریع بر نافرمانی آنان از دستور موسی علیه‌السّلام باشد. ۷.۲ - فسقفسق بنی اسرائیل سبب آوارگی آنان در بیابان به مدت چهل سال : «قال رب... فافرق بیننا وبین القوم الفـسقین • قال فانها محرمة علیهم اربعین سنة یتیهون فی الارض فلاتاس علی القوم الفـسقین؛(موسي) گفت ... ميان من و اين جمعيت گنهكار جدائي بيفكن! خداوند (به موسي) فرمود: اين سرزمين تا چهل سال بر آنها ممنوع است (و به آن نخواهند رسيد) پيوسته در زمين سرگردان خواهند بود و درباره (سرنوشت) اين جمعيت گنهكار غمگين مباش.» ۸ - پانویس
۹ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۴۰۷، برگرفته از مقاله «آوارگی بنی اسرائیل» |